- Συνδυασμοί
Α. Εκλογικά κέντρα
Η δημιουργία εκλογικών κέντρων, από τους οικείους συνδυασμούς, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, για τις δημοτικές εκλογές δεν είναι επιτρεπτή πέραν του ενός, για κάθε εκλογική περιφέρεια.
Για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ο ανωτέρω περιορισμός ισχύει για κάθε νομό.
Για τους δήμους με πληθυσμό άνω των 100.000 κατοίκων ο ανωτέρω περιορισμός ισχύει για κάθε δημοτική κοινότητα του άρθρου 2 παρ. 4 του ν. 3852/2010. (παρ.1 άρθρο 5 Ν.3870/10, όπως συμπληρώθηκε από την παρ. 1 του άρθρου 31 του Ν. 4255/14)
Β. Ανάρτηση πανό και αφισών
Κατά τη διάρκεια της ανωτέρω περιόδου απαγορεύεται στους συνδυασμούς η ανάρτηση ή επικόλληση αεροπανό, πανό, αφισών γιγαντοαφισών και κάθε άλλου είδους υλικού προβολής. Είναι επιτρεπτή, μόνον, η τοποθέτηση αφισών, εντός των χώρων, που ορίζονται στο άρθρο 9 παρ. 3 του ν. 3023/2002 (ΦΕΚ 146 Α’), οι ρυθμίσεις του οποίου εφαρμόζονται και για τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές. (παρ.2 άρθρο 5 Ν.3870/10)
Επιτρέπεται η ανάρτηση αφισών, µόνο στους χώρους του άρθρου 9 του ν. 3023/2002 (ΦΕΚ 146 Α’), καθώς και µέσα στο χώρο των εκλογικών κέντρων. (ΥΠ.ΕΣ. εγκ.11/23993/02.04.2019)
Γ. Χρήση μεγαφωνικών εγκαταστάσεων
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Προστασίας του Πολίτη καθορίζονται οι ώρες λειτουργίας και η κλίμακα έντασης των μεγαφωνικών εγκαταστάσεων των εκλογικών κέντρων των συνδυασμών, καθώς και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα. Τις ώρες της κοινής ησυχίας απαγορεύεται η χρήση των παραπάνω εγκαταστάσεων. Επίσης, απαγορεύεται η χρήση τους, εφόσον γειτνιάζουν με νοσηλευτικά ιδρύματα, οίκους ευγηρίας και σχολεία. (παρ.3 άρθρο 5 Ν.3870/10)
Κατ’ εξουσιοδότηση της ανωτέρω διάταξης για τις εκλογές του Μαΐου 2019 εκδόθηκε η KYA 27212/11.04.2019 (ΦΕΚ 1305/16.04.2019 τεύχος B’): Καθορισμός ωρών λειτουργίας και βαθμού έντασης των μεγαφωνικών εγκαταστάσεων των εκλογικών κέντρων κ.λπ. των συνδυασμών κατά την προεκλογική περίοδο των εκλογών του Μαΐου 2019, για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, των δημοτικών και περιφερειακών εκλογών καθώς και άλλων λεπτομερειών.
Δ. Πραγματοποίηση συγκεντρώσεων- διανομή υλικού την παρανομή και την ημέρα των εκλογών
Κατά την ημέρα διενέργειας των περιφερειακών και δημοτικών εκλογών, καθώς και την παραμονή αυτής, απαγορεύονται οι συγκεντρώσεις και οποιαδήποτε άλλη προεκλογική δραστηριότητα, όπως η πραγματοποίηση ομιλιών και η διανομή έντυπου υλικού και η χρήση κάθε µέσου διαφήµισης (π.χ αφίσες, έντυπο υλικό), ραδιοτηλεοπτικής προβολής και προβολής στο διαδίκτυο. (παρ.4 άρθρο 5 Ν.3870/10) (ΥΠ.ΕΣ. εγκ.11/23993/02.04.2019)
Ε. Διακίνηση ένθετων φυλλαδίων
Απαγορεύεται η διακίνηση κάθε μορφής ένθετων φυλλαδίων, μέσω του τύπου, καθώς και η διανομή τους από καταστήματα δημόσιων υπηρεσιών και υπηρεσιών του ευρύτερου δημόσιου τομέα. (παρ.5 άρθρο 5 Ν.3870/10)
Ωστόσο, δεν εµποδίζονται οι συνδυασµοί να διακινούν οι ίδιοι το σχετικό υλικό στους χώρους αυτούς ή µέσω ταχυδροµικών αποστολών, διαδικτύου κλπ. (ΥΠ.ΕΣ. εγκ.11/23993/02.04.2019)
ΣΤ. Προώθηση προεκλογικού υλικού μέσω συστήματος αλληλογραφίας του δημοσίου
Δεν είναι επιτρεπτή η προώθηση προεκλογικού υλικού με χρήση του συστήματος διακίνησης της αλληλογραφίας του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ., των Ν.Π.Ι.Δ. του δημόσιου τομέα του ν. 1256/1982 (ΦΕΚ 65 Α’), όπως ισχύει, των Ν.Π.Δ.Δ. των Ο.Τ.Α. και των επιχειρήσεων τους. (παρ.6 άρθρο 5 Ν.3870/10)
Ζ. Διαφημιστικά banners
Στο ν. 3870/2010 δεν γίνεται καμία άλλη αναφορά για το διαδίκτυο πλην της γενικής επισήμανσης ότι επιτρέπεται η ελεύθερη διακίνηση προεκλογικού υλικού μέσω του διαδικτύου. Με βάση τους συγκεκριμένους περιορισμούς που θέτει ο νόμος, αλλά και την αναφορά που γίνεται στη συνοδευτική εγκύκλιο για τις δαπάνες και τους τρόπους προβολής υποψηφίων και συνδυασμών, είναι προφανές ότι, υποψήφιοι και συνδυασμοί μπορούν να προβληθούν από το διαδίκτυο (στο πλαίσιο του ορίου δαπανών που δικαιούνται) με διαφημιστικά «banners». Δεν υπάρχει περιορισμός στα banners, υπό την επιφύλαξη ωστόσο, της έκδοσης τιμολογίου και του υπολογισμού στις δαπάνες του συνδυασμού ή του υποψηφίου. (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Β.10 για τις Δημοτικές Εκλογές)
Η. Δημοσίευση θέσεων συνδυασμών στο διαδίκτυο
Θεωρείται επίσης ότι δεν τίθεται κανένας περιορισμός στη δημοσίευση άρθρων, δηλώσεων ή ομιλιών, περιοδειών και άλλων προεκλογικών δραστηριοτήτων των υποψηφίων, καθώς και των θέσεων των συνδυασμών, αλλά και συνεντεύξεων γραπτού κειμένου στο διαδίκτυο, με δεδομένο ότι όλα τα παραπάνω αποτελούν δημοσιογραφική ύλη. Φυσικά υπό την προϋπόθεση ότι δεν εμπεριέχουν οικονομική συναλλαγή (απαγορεύεται από το νόμο), κάτι που είναι αυτονόητο, αφού αποτελεί βασικό κανόνα της δημοσιογραφικής δεοντολογίας.
Στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής κάλυψης επιτρέπονται στο διαδίκτυο η καταγραφή των δηλώσεων κτλ. Επίσης επιτρέπεται η αναμετάδοση δηλώσεων ή συνεντεύξεων από άλλους δικτυακούς τόπους εφόσον υπάρχει η σχετική επισήμανση. (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Β.11 για τις Δημοτικές Εκλογές)
Θ. Προβολή σε εφημερίδες
Εκ του νόμου, δεν τίθεται περιορισμός για την προβολή σε εφημερίδες. (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Β.12 για τις Δημοτικές Εκλογές)
Ι. Κυρώσεις παραβάσεων
Η παραβίαση των απαγορεύσεων των προηγούμενων παραγράφων επισύρει τις διοικητικές κυρώσεις του άρθρου 14 παράγραφος 1 περίπτωση γ‘. (παρ.7 άρθρο 5 Ν.3870/10)
Για κάθε παράβαση των παραγράφων 1, 2, 4, 5 και 6 του άρθρου 5 επιβάλλεται πρόστιμο εις βάρος του συνδυασμού από πενήντα χιλιάδες (50.000) μέχρι εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ. (παρ.1γ άρθρο 14 Ν.3870/10)
ΙΑ. Τοποθέτηση περιπτέρων και τροχόσπιτων
Για τις δημοτικές εκλογές του Μαίου 2019 επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση, η τοποθέτηση από τους συνδυασμούς, καλαίσθητων περιπτέρων ή άλλων κατασκευών στους χώρους που τους διατίθενται, των οποίων οι διαστάσεις δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερες από 2x2x2 μέτρα καθώς και τροχόσπιτα που το μήκος τους δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τέσσερα (4) μέτρα. Στην περίπτωση αυτή ισχύουν οι διατάξεις της παρ. 3 αυτής της απόφασης. Στους χώρους αυτούς δεν επιτρέπεται η χρήση μεγαφωνικών συσκευών. (απόφαση ΥΠ.ΕΣ. 24923/04.04.2019 (ΦΕΚ 1166/08.04.2019 τεύχος B’)
Τα περίπτερα ή άλλες κατασκευές, καθώς και τα τροχόσπιτα που τυχόν τοποθετήσουν οι συνδυασμοί, πρέπει να αποσυρθούν με φροντίδα τους, μέσα σε πέντε (5) ημέρες από την ημέρα των εκλογών. Μετά την πάροδο της προθεσμίας αυτής, οι δήμοι υποχρεούνται να τα απομακρύνουν ή να τα καταστρέψουν. (απόφαση ΥΠ.ΕΣ. 24923/04.04.2019 (ΦΕΚ 1166/08.04.2019 τεύχος B’)
- Υποψήφιοι
Α. Εκλογικά κέντρα- Εκλογικά γραφεία
Κατά την προεκλογική περίοδο απαγορεύεται στους υποψήφιους αντιπεριφερειάρχες, περιφερειακούς και δημοτικούς συμβούλους η λειτουργία εκλογικών κέντρων, εντευκτηρίων και εκλογικών γραφείων από τους ίδιους ή από τρίτους χάριν αυτών.
Η παραχώρηση της χρήσης ή η μίσθωση υπαίθριων ή στεγαζόμενων χώρων, από και προς τρίτους, για τη λειτουργία εκλογικών κέντρων, εκλογικών γραφείων και εντευκτηρίων, κάθε μορφής, για την προβολή υποψηφιότητας, συνιστά ποινικό αδίκημα για τους κύριους των ακινήτων, τους εκμισθωτές και τους μισθωτές τούτων, το οποίο τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους. (παρ.1α άρθρο 6 Ν.3870/10) (ΥΠ.ΕΣ. εγκ.11/23993/02.04.2019)
Κατά την προεκλογική περίοδο των δημοτικών εκλογών δεν επιτρέπεται η λειτουργία πολιτικού γραφείου από υποψήφιο δήμαρχο. (ΓνΝΣΚ 237/2010)
Β. Ανάρτηση πανό, αφισών, εγκατάσταση κατασκευών για προβολή
Κατά την προεκλογική περίοδο απαγορεύεται στους υποψήφιους αντιπεριφερειάρχες, περιφερειακούς και δημοτικούς συμβούλους η ανάρτηση ή επικόλληση σε εξωτερικούς, δημόσιους ή ιδιωτικούς χώρους, καθώς και σε κάθε μορφής αυτοκινούμενα μέσα, αεροπανό, πανό, αφισών, γιγαντοαφισών, φωτογραφιών και κάθε άλλου είδους υλικού προβολής, η εγκατάσταση πρόσκαιρων κατασκευών οποιασδήποτε μορφής για την προβολή τους, καθώς και η χρήση χρωστικών ουσιών και η αναγραφή συνθημάτων σε οποιονδήποτε εξωτερικό χώρο. (παρ.1β άρθρο 6 Ν.3870/10) (ΥΠ.ΕΣ. εγκ.11/23993/02.04.2019)
Οι δήμαρχοι υποχρεούνται για την άμεση καθαίρεση των αεροπανό, πανό, καθώς και των γιγαντοαφισών και αφισών, την αποκόλληση των φωτογραφιών και λοιπού έντυπου υλικού, την αποσυναρμολόγηση των πρόσκαιρων κατασκευών και τον καθαρισμό από χρωστικές ουσίες των εξωτερικών χώρων. Παράβαση της ανωτέρω υποχρέωσης, από τους δημάρχους, επισύρει την κύρωση του άρθρου 16 παράγραφος 3 του Ν.3870/10. (παρ.1β άρθρο 6 Ν.3870/10) (ΥΠ.ΕΣ. εγκ.11/23993/02.04.2019)
Γ. Διακίνηση ένθετων φυλλαδίων
Απαγορεύεται, κατά την προεκλογική περίοδο, η διακίνηση κάθε μορφής ένθετων φυλλαδίων, μέσω του τύπου, καθώς και η διανομή τους από καταστήματα δημόσιων υπηρεσιών και υπηρεσιών του ευρύτερου δημόσιου τομέα. (παρ.5 άρθρο 5 και παρ.1γ άρθρο 6 Ν.3870/10) (ΥΠ.ΕΣ. εγκ.11/23993/02.04.2019)
Δ. Προώθηση προεκλογικού υλικού μέσω συστήματος αλληλογραφίας του δημοσίου
Δεν είναι επιτρεπτή η προώθηση προεκλογικού υλικού με χρήση του συστήματος διακίνησης της αλληλογραφίας του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ., των Ν.Π.Ι.Δ. του δημόσιου τομέα του ν. 1256/1982 (ΦΕΚ 65 Α’), όπως ισχύει, των Ν.Π.Δ.Δ. των Ο.Τ.Α. και των επιχειρήσεων τους. (παρ.6 άρθρο 5 Ν.3870/10 και παρ.1γ άρθρο 6 Ν.3870/10) (ΥΠ.ΕΣ. εγκ.11/23993/02.04.2019)
Ε. Εμφανίσεις σε Μ.Μ.Ε. και διαδίκτυο
Απαγορεύεται στους επικεφαλής των συνδυασμών, αντιπεριφερειάρχες, υποψηφίους περιφερειακούς και δημοτικούς συμβούλους να παρουσιάζουν αμέσως ή εμμέσως κάθε είδους εκπομπές, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου, οι οποίες μεταδίδονται από δημόσιους και ιδιωτικούς ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς, ελεύθερης λήψης, καθώς και από διαδικτυακούς τόπους και ιστοσελίδες εξαιρουμένων των προσωπικών ιστοσελίδων των υποψηφίων και των ιστοσελίδων των συνδυασμών. (παρ.2α άρθρο 6 Ν.3870/10, όπως αντικαταστάθηκε από την περίπτ. α’ της παρ. 4 του άρθρου 181 του Ν. 4261/14)
Οι εμφανίσεις των επικεφαλής των συνδυασμών, των αντιπεριφερειαρχών, καθώς και των υποψήφιων περιφερειακών και δημοτικών συμβούλων, σε πάσης φύσεως εκπομπές δημόσιων ή ιδιωτικών ραδιοφωνικών ή τηλεοπτικών σταθμών ελεύθερης λήψης, φορείς παροχής κάθε μορφής συνδρομητικών τηλεοπτικών υπηρεσιών, καθώς και σε διαδικτυακούς τόπους και ιστοσελίδες, υπό οποιαδήποτε μορφή κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου επιτρέπεται, ως εξής:
i. Σε κάθε ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό εθνικής εμβέλειας επιτρέπεται η εμφάνιση δύο (2) φορές.
- Σε κάθε ραδιοφωνικόή τηλεοπτικό σταθμό τοπικής ή περιφερειακής εμβέλειας, επιτρέπεται η εμφάνιση μία (1)φορά.
iii. Σε διαδικτυακούς τόπους και ιστοσελίδες επιτρέπεται μία (1) εμφάνιση.
- Ως εμφανίσεις, κατά την έννοια της παρούσας παραγράφου, θεωρούνται οι προσωπικές συνεντεύξεις των ανωτέρω υποψηφίων, η συμμετοχή τους σε οργανωμένες συζητήσεις, περιλαμβανομένων και εκείνων που εντάσσονται στα δελτία ειδήσεων, καθώς και η κάλυψη, κατόπιν αιτήματος τους της προεκλογικής τους δραστηριότητας.
ν. Οι επικεφαλής των συνδυασμών, καθώς και οι αντιπεριφερειάρχες είναι δυνατόν να μετέχουν σε οργανωμένες συζητήσεις, χωρίς περιορισμό αριθμού εμφανίσεων, μέχρι την ανακήρυξη των υποψηφίων και υπό την προϋπόθεση ότι έχουν κληθεί να συμμετάσχουν, τουλάχιστον, τρεις ακόμη συνυποψήφιοι τους. Μετά την ανακήρυξη των συνδυασμών στις ανωτέρω συζητήσεις απαιτείται η πρόσκληση για συμμετοχή των δύο τρίτων (2/3) τουλάχιστον των ανακηρυχθέντων. Σε περίπτωση επαναληπτικής εκλογής καλούνται υποχρεωτικά οι επικεφαλής των συνδυασμών που συμμετέχουν.
- Εμφανίσεις υποψηφίων που είναι αιρετά μονοπρόσωπα όργανα της αυτοδιοίκησης δεν υπόκεινται στους ανωτέρω περιορισμούς, εφόσον οφείλονται σε έκτακτα και απρόβλεπτα γεγονότα, που σχετίζονται με την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους στον οικείο Ο.Τ.Α.. (παρ.2β άρθρο 6 Ν.3870/10, όπως αντικαταστάθηκε από την περίπτ. β’ της παρ. 4 του άρθρου 181 του Ν. 4261/14) (ΥΠ.ΕΣ. εγκ.11/23993/02.04.2019) (Ανακοίνωση ΥΠ.ΕΣ. 19.04.2019)
Η έννοια της εμφανίσεως δεν είναι ταυτόσημη με την έννοια της προβολής στον έντυπο τύπο ή τα ηλεκτρονικά μέσα. Ειδικότερα για την προβολή των παραπάνω υποψηφίων μέσω των ηλεκτρονικών μέσων δεν προκύπτουν περιορισμοί από το νόμο 3870/2010. (Ανακοίνωση ΥΠ.ΕΣ. 19.04.2019)
Σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 3870/2010 ως εμφανίσεις οι οποίες υπολογίζονται στο όριο είναι οι συνεντεύξεις των υποψηφίων (συμπεριλαμβανομένων αυτών που διεξάγονται στο πλαίσιο του δελτίου ειδήσεων), η συμμετοχή σε οργανωμένες συζητήσεις όπως π.χ. πάνελ διαλόγου, δελτία ειδήσεων, ψυχαγωγικά προγράµµατα και η κάλυψη κατόπιν αιτήματος της προεκλογικής τους δραστηριότητας. Δεν θεωρείται εμφάνιση η κάλυψη της προεκλογικής δραστηριότητας εφόσον γίνεται στα πλαίσια της δημοσιογραφικής ανάδειξης του γεγονότος και δεν προβάλλεται απόσπασμα της ομιλίας. (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Β.14 για τις Δημοτικές Εκλογές) (ΥΠ.ΕΣ. εγκ.11/23993/02.04.2019)
Η εμφάνιση εκπροσώπου ενός συνδυασμού για μια δήλωση σε ένα κανάλι η οποία προβάλλεται στο δελτίο ειδήσεων επί 20 δευτερόλεπτα, προσμετράται ως εμφάνιση του συνδυασμού και ο συνδυασμός χάνει το δικαίωμα να παρουσιάσει τις θέσεις του στο εν λόγω κανάλι. (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Β.13 για τις Δημοτικές Εκλογές)
Σχετικά με το διαδίκτυο – με εξαίρεση τις προσωπικές ιστοσελίδες και τις ιστοσελίδες των συνδυασμών – ο υποψήφιος μπορεί να παραχωρήσει μια συνέντευξη ανά δικτυακό τόπο. (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Β.9 για τις Δημοτικές Εκλογές)
Εμφανίσεις στους φορείς της προηγούμενης παραγράφου, οι οποίες πραγματοποιούνται, έναντι οικονομικού ανταλλάγματος, για μεν τους ανωτέρω υποψηφίους συνεπάγονται έκπτωση από το αιρετό αξίωμα, για δε τους ιδιοκτήτες ή νόμιμους εκπροσώπους των οικείων φορέων συνιστούν ποινικό αδίκημα, το οποίο επισύρει ποινή φυλάκισης, τουλάχιστον ενός έτους. (παρ.3 άρθρο 6 Ν.3870/10) (ΥΠ.ΕΣ. εγκ.11/23993/02.04.2019)
Εις βάρος των υποψηφίων που παραβιάζουν τους περιορισμούς της παραγράφου 2 του παρόντος επιβάλλεται πρόστιμο από πενήντα χιλιάδες (50.000) έως εκατό χιλιάδες (100.000) ευρώ. (παρ.4α άρθρο 6 Ν.3870/10)
Στους νόμιμους εκπροσώπους των ραδιοτηλεοπτικών φορέων, καθώς και στους υπεύθυνους για τη λειτουργία διαδικτυακών τόπων και ιστοσελίδων που παραβιάζουν τις διατάξεις του άρθρου αυτού επιβάλλονται οι κυρώσεις του άρθρου 16 παράγραφος 2. (παρ.4β άρθρο 6 Ν.3870/10)
ΣΤ. Διαφημιστικά banners
Στο ν. 3870/2010 δεν γίνεται καμία άλλη αναφορά για το διαδίκτυο πλην της γενικής επισήμανσης ότι επιτρέπεται η ελεύθερη διακίνηση προεκλογικού υλικού μέσω του διαδικτύου. Με βάση τους συγκεκριμένους περιορισμούς που θέτει ο νόμος, αλλά και την αναφορά που γίνεται στη συνοδευτική εγκύκλιο για τις δαπάνες και τους τρόπους προβολής υποψηφίων και συνδυασμών, είναι προφανές ότι, υποψήφιοι και συνδυασμοί μπορούν να προβληθούν από το διαδίκτυο (στο πλαίσιο του ορίου δαπανών που δικαιούνται) με διαφημιστικά «banners». Δεν υπάρχει περιορισμός στα banners, υπό την επιφύλαξη ωστόσο, της έκδοσης τιμολογίου και του υπολογισμού στις δαπάνες του συνδυασμού ή του υποψηφίου. (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Β.10 για τις Δημοτικές Εκλογές)
Ζ. Δημοσίευση θέσεων συνδυασμών στο διαδίκτυο
Θεωρείται επίσης ότι δεν τίθεται κανένας περιορισμός στη δημοσίευση άρθρων, δηλώσεων ή ομιλιών, περιοδειών και άλλων προεκλογικών δραστηριοτήτων των υποψηφίων, καθώς και των θέσεων των συνδυασμών, αλλά και συνεντεύξεων γραπτού κειμένου στο διαδίκτυο, με δεδομένο ότι όλα τα παραπάνω αποτελούν δημοσιογραφική ύλη. Φυσικά υπό την προϋπόθεση ότι δεν εμπεριέχουν οικονομική συναλλαγή (απαγορεύεται από το νόμο), κάτι που είναι αυτονόητο, αφού αποτελεί βασικό κανόνα της δημοσιογραφικής δεοντολογίας.
Στο πλαίσιο της δημοσιογραφικής κάλυψης επιτρέπονται στο διαδίκτυο η καταγραφή των δηλώσεων κτλ. Επίσης επιτρέπεται η αναμετάδοση δηλώσεων ή συνεντεύξεων από άλλους δικτυακούς τόπους εφόσον υπάρχει η σχετική επισήμανση. (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Β.11 για τις Δημοτικές Εκλογές)
Η. Προβολή σε εφημερίδες
Εκ του νόμου, δεν τίθεται περιορισμός για την προβολή σε εφημερίδες. (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Β.12 για τις Δημοτικές Εκλογές)
Θ. Προεκλογική περίοδος
Προεκλογική περίοδος, για την εφαρμογή των διατάξεων των ανωτέρω είναι το χρονικό διάστημα των τριάντα (30) ημερών, που προηγείται της ψηφοφορίας του Α’ γύρου των αυτοδιοικητικών εκλογών. (παρ.5 άρθρο 6 Ν.3870/10, όπως προστέθηκε από το άρθρο 128 του Ν. 4249/14)
Συνεπώς, για τις επερχόµενες αυτοδιοικητικές εκλογές του Μαϊου 2019, αναφορικά µε τις ισχύουσες διατάξεις του άρθρου 6, η προεκλογική περίοδος ξεκινάει από τις 25 Απριλίου 2019. Έτσι, αποκλειστικά για την προβολή των υποψηφίων στα ηλεκτρονικά Μ.Μ.Ε και στο διαδίκτυο (µε εξαίρεση τις προσωπικές ιστοσελίδες τους), ως προεκλογική περίοδος εκλαµβάνεται το χρονικό διάστηµα των τριάντα (30) ηµερών που προηγείται της ηµέρας των εκλογών. (ΥΠ.ΕΣ. εγκ.11/23993/02.04.2019)
III. Χώροι προβολής πολιτικών μηνυμάτων
Κατά την περίοδο βουλευτικών, περιφερειακών και δημοτικών εκλογών, ευρωεκλογών ή δημοψηφίσματος, τα δημοτικά συμβούλια υποχρεούνται, μέσα σε προθεσμία τεσσάρων (4) ημερών από την προκήρυξη των βουλευτικών εκλογών ή του δημοψηφίσματος ή τριάντα (30) ημερών πριν από τη διεξαγωγή των περιφερειακών και δημοτικών εκλογών, να διαθέτουν με απόφασή τους στα κόμματα, στους συνασπισμούς και συνδυασμούς υποψηφίων για την προεκλογική προβολή τους, όλους τους χώρους, που καθορίστηκαν, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 3 του ν.2946/2001 (ΦΕΚ 224 Α’), για την προβολή υπαίθριας διαφήμισης στον οικείο Ο.Τ.Α..
Στην περίπτωση αυτή αναστέλλεται η ισχύς των συμβάσεων μισθώσεως των χώρων αυτών και μειώνεται ανάλογα το μίσθωμα.
Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών που εκδίδεται κάθε δύο χρόνια και μέσα στο μήνα Ιανουάριο, καθορίζεται ο τρόπος χρήσης των χώρων αυτών και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια.
Εντός οκτώ (8) ημερών από τη διεξαγωγή των εκλογών τα κόμματα, οι συνασπισμοί και οι συνδυασμοί υποχρεούνται, με δαπάνη τους, να αποκαταστήσουν τα πράγματα στην προηγούμενη κατάσταση. (παρ. 3 άρθρο 44 Π.Δ. 26/2012) (παρ.3 άρθρο 9 Ν.3023/02, όπως τροποποιήθηκε από τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 8 του Ν. 4304/14)
Αν το δημοτικό συμβούλιο δεν διαθέτει, μέσα στην προθεσμία της προηγούμενης παραγράφου, τους ανωτέρω χώρους, αυτοί διατίθενται με απόφαση του οικείου Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης, που εκδίδεται υποχρεωτικώς εντός τριών ημερών από την πάροδο των ανωτέρω προθεσμιών και επιβάλλονται οι κυρώσεις που προβλέπονται στην παράγραφο 3 του άρθρου 118 του π.δ.26/2012. (παρ. 4 άρθρο 44 Π.Δ. 26/2012)
Η διάθεση των χώρων της παραγράφου 3 γίνεται αναλογικά και επί ίσοις όροις. Σε περίπτωση προηγούμενης γραπτής συμφωνίας πολιτικών κομμάτων, που συγκροτούν, σύμφωνα με τον Κανονισμό της Βουλής, κοινοβουλευτική ομάδα, ή των συνδυασμών υποψηφίων για τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές, αυτή είναι υποχρεωτική για τα δημοτικά συμβούλια και τον Γενικό Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Για τη χρήση των ανωτέρω χώρων δεν απαιτείται άδεια και δεν καταβάλλεται στον οικείο Ο.Τ.Α. τέλος διαφήμισης ή αποζημίωση χρήσης. (παρ. 5 άρθρο 44 Π.Δ. 26/2012)
Οι υποψήφιοι δήμαρχοι, οι υποψήφιοι περιφερειάρχες και οι εκπρόσωποι των υποψηφίων συνδυασμών συνέρχονται σε κοινή σύσκεψη με αντικείμενο την κατανομή των χώρων που πρόκειται να διατεθούν και τον καθορισμό του τρόπου χρήσης αυτών για την προβολή των υποψηφίων κατά την προεκλογική περίοδο. Η κοινή αυτή σύσκεψη, η οποία οργανώνεται από τον οικείο Δήμο μετά την αποστολή πρόσκλησης του Δημάρχου στους υποψηφίους, συνιστά εκδήλωση κατά την έννοια της παρ. 3 του άρθρου 158 του Κ.Δ.Κ., η οποία σχετίζεται με την εδαφική περιφέρεια του Δήμου και την προαγωγή των πολιτικών συμφερόντων των δημοτών. Στο πλαίσιο αυτό δύνανται να διατίθενται πιστώσεις για την εξασφάλιση των αναγκαίων υλικοτεχνικών μέσων για την πραγματοποίηση της σύσκεψης αυτής καθώς και για την κάλυψη δαπανών που επιβάλλονται από τους κανόνες της σύγχρονης εθιμοτυπίας. Το ύψος της επίμαχης δαπάνης, εν όψει των συνθηκών πραγματοποίησής της, δεν υπερβαίνει το προσήκον μέτρο. Ανακαλεί την 276/2014 πράξη του Κλιμακίου Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο VII Τμήμα (Ελ.Συν.Τμ.7 Πράξη 40/2015)
Για τις δημοτικές εκλογές του Μαίου 2019 ισχύουν τα εξής:
Οι εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων ή των συνασπισμών συνεργαζόμενων κομμάτων που μετέχουν στις εκλογές για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, οι επικεφαλής των συνδυασμών υποψήφιοι δήμαρχοι ή υποψήφιοι περιφερειάρχες ή οι εκπρόσωποι των συνδυασμών τους, οι εκπρόσωποι των συνδυασμών των κοινοτικών εκλογών και μεμονωμένοι υποψήφιοι των κοινοτικών εκλογών, συνέρχονται σε κοινή σύσκεψη, με πρόσκληση του δημάρχου αμέσως με την έναρξη της προεκλογικής περιόδου, ήτοι:
α) για τις εκλογές για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, με την προκήρυξή τους, κατά τα οριζόμενα στην παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 4255/2014 «Εκλογή μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και άλλες διατάξεις» (Α’ 89) και
β) για τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές κατά τα άρθρα 9 παρ. 4 και 114 παρ. 6 του ν. 3852/2010, αντίστοιχα, με σκοπό την κατανομή των χώρων και τον καθορισμό του τρόπου χρήσης αυτών. (απόφαση ΥΠ.ΕΣ. 24923/04.04.2019 (ΦΕΚ 1166/08.04.2019 τεύχος B’)
Σε περίπτωση που οι εκπρόσωποι των συνδυασμών συμφωνήσουν ομόφωνα, υπογράφεται πρακτικό που είναι υποχρεωτικό για το δημοτικό συμβούλιο, το οποίο συγκαλείται αμέσως, με μοναδικό θέμα τη διάθεση των δημοτικών χώρων στα κόμματα ή στους συνασπισμούς συνεργαζόμενων κομμάτων, στους συνδυασμούς των υποψηφίων των δημοτικών, κοινοτικών και περιφερειακών εκλογών και στους μεμονωμένους υποψήφιους των κοινοτικών εκλογών, για την προεκλογική προβολή τους. (απόφαση ΥΠ.ΕΣ. 24923/04.04.2019 (ΦΕΚ 1166/08.04.2019 τεύχος B’)
Αν στη σύσκεψη αυτή, που θα προκαλέσει ο δήμος δεν παρευρεθούν ή δεν συμφωνήσουν τα πολιτικά κόμματα ή οι συνασπισμοί συνεργαζόμενων κομμάτων που μετέχουν στις Ευρωεκλογές, οι εκπρόσωποι των συνδυασμών των υποψηφίων για τις κοινοτικές, δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, το δημοτικό συμβούλιο υποχρεούται να καθορίσει και διαθέσει από μόνο του τους χώρους αναλογικά και επί ίσοις όροις. Με τον όρο «αναλογικά» νοείται, ότι η έκταση των χώρων που διατίθενται:
α) Προκειμένου για τις Ευρωεκλογές θα βρίσκεται σε αντιστοιχία με τη δύναμη που είχαν τα κόμματα ή οι συνασπισμοί συνεργαζόμενων κομμάτων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των τελευταίων εκλογών, ενώ θα πρέπει να ληφθούν υπόψη, ιδίως για τα πρωτοεμφανιζόμενα στις ευρωεκλογές κόμματα και συνασπισμούς κομμάτων, και η δύναμή τους σύμφωνα με τα αποτελέσματα των τελευταίων βουλευτικών εκλογών.
β) Προκειμένου για τις περιφερειακές και δημοτικές εκλογές, σε συνδυασμούς με μεγάλη εκλογική δύναμη, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των τελευταίων δημοτικών εκλογών, θα διατεθούν περισσότεροι χώροι για την προεκλογική τους προβολή, απ’ ότι σε συνδυασμούς με μικρή εκλογική δύναμη ή πρωτοεμφανιζόμενους. Για τους τελευταίους (πρωτοεμφανιζόμενους) συνδυασμούς λαμβάνεται υπόψη και το στοιχείο της τυχόν υποστήριξής τους από πολιτικό κόμμα ή πολιτικά κόμματα και η εκλογική δύναμη αυτών, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των τελευταίων βουλευτικών εκλογών. Δεν θεωρείται πρωτοεμφανιζόμενος ο συνδυασμός που εμφανίζεται με διαφορετική ονομασία απ’ αυτήν των προηγούμενων δημοτικών και περιφερειακών εκλογών, εφόσον ο επικεφαλής αυτού υποψήφιος είναι το ίδιο πρόσωπο.
Η επί «ίσοις όροις» μεταχείριση αποσκοπεί στην κατά το δυνατόν διασφάλιση ισοδύναμων προϋποθέσεων προεκλογικής προβολής κατά την κατανομή των χώρων σε ίση μεταχείριση ως προς τους χώρους εκείνους οι οποίοι είναι προσφορότεροι λόγω θέσεως για την προεκλογική τους προβολή.
γ) Προκειμένου για τους συνδυασμούς υποψηφίων και για τους μεμονωμένους υποψηφίους για τις κοινότητες, ο χώρος που θα διατεθεί για τη συγκεκριμένη κατηγορία εκλογών επιμερίζεται εξίσου σε όλους τους συνδυασμούς ή τους μεμονωμένους υποψηφίους της οικείας κοινότητας. (απόφαση ΥΠ.ΕΣ. 24923/04.04.2019 (ΦΕΚ 1166/08.04.2019 τεύχος B’)
Η προβολή των συνδυασμών και των μεμονωμένων υποψηφίων στους χώρους που διατίθενται γίνεται μέσα σε μόνιμα και σταθερά πλαίσια που έχουν κατασκευάσει οι δήμοι ή σε προσωρινά και κινητά που κατασκευάζονται και τοποθετούνται με δαπάνες των συνδυασμών. Μπορούν όμως να παραχωρηθούν και άλλοι χώροι πρόσφοροι για αφισοκόλληση, ιδιαίτερα από τους δήμους που δεν έχουν προβεί στην κατασκευή και διάθεση στους συνδυασμούς των υποψηφίων, μόνιμων πλαισίων. Μετά τον καθορισμό των χώρων αυτών από τα δημοτικά συμβούλια ή τον οικείο Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, απαγορεύεται η επικόλληση εντύπων σε κάθε άλλο χώρο. (απόφαση ΥΠ.ΕΣ. 24923/04.04.2019 (ΦΕΚ 1166/08.04.2019 τεύχος B’)
Σε περίπτωση που οι δήμοι, έχουν τοποθετήσει μόνιμα πλαίσια σε στύλους των οργανισμών κοινής ωφέλειας και των Ο.Τ.Α., τα πλαίσια αυτά διατίθενται στους συνδυασμούς και στους μεμονωμένους υποψήφιους επίσης αναλογικά και επί ίσοις όροις. Με τον ίδιο τρόπο διατίθενται τα σταθερά πλαίσια της εμπορικής διαφήμισης που έχουν τοποθετηθεί σε κοινόχρηστους χώρους και που την προεκλογική περίοδο διατίθενται στους συνδυασμούς, σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις. (απόφαση ΥΠ.ΕΣ. 24923/04.04.2019 (ΦΕΚ 1166/08.04.2019 τεύχος B’)
Απαγορεύεται η ανάρτηση πανό ή αεροπανό ή άλλων αντικειμένων πάνω από δρόμους, πλατείες και λοιπούς χώρους. Σε περίπτωση που τοποθετούνται πανό ή αεροπανό οι δήμοι υποχρεούνται για την άμεση αφαίρεσή τους. (απόφαση ΥΠ.ΕΣ. 24923/04.04.2019 (ΦΕΚ 1166/08.04.2019 τεύχος B’)
Επιτρέπεται η χρήση φωτεινών διαφανειών (σλάιτς) σε ανοικτούς χώρους που καθορίζονται από τα δημοτικά συμβούλια, με την προϋπόθεση ότι δεν παρεμποδίζεται η κυκλοφορία πεζών και οχημάτων και δεν δημιουργούνται γενικά οποιασδήποτε μορφής προβλήματα για την ασφαλή κυκλοφορία. (απόφαση ΥΠ.ΕΣ. 24923/04.04.2019 (ΦΕΚ 1166/08.04.2019 τεύχος B’)
Απαγορεύεται η χρήση πλαστικών σημαιών και γενικά προεκλογικού διαφημιστικού υλικού, από πλαστική ύλη, επειδή το υλικό αυτό δεν είναι ανακυκλώσιμο και επιβαρύνει το περιβάλλον. Επίσης απαγορεύεται η χρήση χρωστικών ουσιών, όπως σπρέι, χρώματα κ.λπ. Επίσης απαγορεύεται η αναγραφή συνθημάτων στις εξωτερικές επιφάνειες δημοσίων ή ιδιωτικών χώρων όπως και σε χώρους, επίσης, που καθορίζονται από τις διατάξεις του άρθρου 2 του ν. 2946/2001. (απόφαση ΥΠ.ΕΣ. 24923/04.04.2019 (ΦΕΚ 1166/08.04.2019 τεύχος B’)
Απαγορεύεται η χρήση διαφημιστικών τρυκ, γιατί η μαζική ρίψη τους συμβάλλει στη ρύπανση των πόλεων και χωριών και καθίσταται έτσι προβληματικός ο καθαρισμός των φρεατίων. (απόφαση ΥΠ.ΕΣ. 24923/04.04.2019 (ΦΕΚ 1166/08.04.2019 τεύχος B’)
Δεν επιτρέπεται η επικόλληση αφισών ή άλλων εντύπων σε πλαίσια καθώς και η χρήση χώρων που έχουν διατεθεί, σύμφωνα με την απόφαση του δημοτικού συμβουλίου σε άλλους συνδυασμούς ή μεμονωμένους υποψηφίους. (απόφαση ΥΠ.ΕΣ. 24923/04.04.2019 (ΦΕΚ 1166/08.04.2019 τεύχος B’)
Οι συνδυασμοί καθώς και οι μεμονωμένοι υποψήφιοι οφείλουν να φροντίζουν για την ευπρεπή εμφάνιση των χώρων που τους διατέθηκαν με την περισυλλογή των αφισών και τον καθαρισμό των χώρων από τις κολλητικές ουσίες κ.λπ. (απόφαση ΥΠ.ΕΣ. 24923/04.04.2019 (ΦΕΚ 1166/08.04.2019 τεύχος B’)
- Επεξεργασία προσωπικών δεδομένων με σκοπό την επικοινωνία πολιτικού χαρακτήρα
Η Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα εξέδωσε, στη συνεδρίαση της 26/3, κείμενο κατευθυντήριων οδηγιών σχετικά με την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων με σκοπό την πολιτική επικοινωνία. Με το κείμενο αυτό επιχειρείται η επικαιροποίηση των ρυθμίσεων της Οδηγίας 1/2010, λαμβάνοντας υπόψη τις τροποποιήσεις στο άρθρο 11 του ν. 3471/2006, οι οποίες επήλθαν με το ν. 3917/2011, τις νέες τεχνολογικές εξελίξεις και κυρίως την ισχύ πλέον του Γενικού Κανονισμού Προστασίας Δεδομένων (Δελτίο Τύπου ΑΔΠΧ Γ/ΕΞ/2526/02.04.2019)
- Σύσταση EQUINET για την καταπολέμηση των διακρίσεων και της ρητορικής μίσους
Ενόψει των αυτοδιοικητικών εκλογών και των εκλογών για την ανάδειξη των μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ο Συνήγορος του Πολίτη, ως φορέας προώθησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης, διαδίδει τη σύσταση του Equinet για την καταπολέμηση των διακρίσεων και της ρητορικής μίσους κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.
Το Equinet είναι το ευρωπαϊκό δίκτυο των εθνικών φορέων προώθησης της αρχής της ίσης μεταχείρισης και της καταπολέμησης των διακρίσεων. Η σύσταση αυτή απευθύνεται σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, τα πολιτικά κόμματα, τους υποψηφίους, τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Εστιάζει στη γενική αρχή της ισότητας, της απαγόρευσης των διακρίσεων και της καταπολέμησης της ρητορικής μίσους και του μισαλλόδοξου λόγου.
Στόχος της διάδοσης της σύστασης είναι η πληροφόρηση και η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας των πολιτών κατά του ρατσισμού και της μισαλλοδοξίας, καθώς συχνά διαπιστώνονται εκδηλώσεις τέτοιων φαινομένων σε προεκλογικές περιόδους. (Ανακοίνωση Συνηγόρου του Πολίτη 24.04.2019)
ΠΗΓΗ : ΙΣΤΟΣΕΛIΔΑ Δημος Net